Montag, 7. Januar 2019

Đời ta không có đảng



PHẬT GIÁO VIỆT NAMTRƯỚC NỖI ĐAU CỦA DÂN TỘCThích Đức Trí

Lời Ban Biên Tập:
Trong bài diễn văn trước 2000 người trẻ ở Trung Tâm Hội Nghị Quốc Gia Mỹ Đình, Tổng thống Obama phát biểu Việt Nam trong nhiều thế kỷ, vận mệnh của các bạn lại bị quyết định bởi người khác, đất nước thân yêu của các bạn có lúc không trong tay các bạn. Nhưng cũng như những cây tre, tinh thần bất khuất của người Việt Nam như Lý Thường Kiệt đã ghi lại: Sông núi nước Nam vua Nam ở | Rõ ràng đã phân chia tại sách trời…”
Xin mời qúy độc giả xem lại bài viết của thầy Thích Đức Trítrụ trì chùa Tam Bảo, thành phố Tulsa, bang Oklahoma đã viên tịch vào ngày 22 tháng 12, 2016, như để tưởng nhớ về thầy với những trăn trở về vận mệnh của Phật giáo Việt Nam và dân tộc Việt Nam.

Thích Đức TríPhật giáo Việt Nam đã thể hiện tinh thần đồng hành với dân tộc qua nhiều thời đại. Các Tăng sĩ Việt Nam đã từng thẩm thấu nỗi khổ của nhân dân dưới ách thống trị giặc ngoại xâm và đã hết lòng giúp vua giữ nước. Ở đây, chúng ta trở về những hình ảnh tiêu biểu Phật Giáo Đinh, Lê, Lý, Trần để thẩm định tinh thần đạo Phật trong vận mệnh đất nước lâm nguyTư tưởng và hành trạng các thiền sư giúp vua giữ nước, an dân là bài học cao quý. Chúng ta cần lắng lòng quán chiếu sâu sắc nỗi khổ của người dân trong hiện tại để có thái độ sống yêu thương và hiểu biết của người con Việt.
Trước hết, nói về tính chủ quyền quốc giaViệt Nam là một quốc giađộc lập, dù ngàn năm đô hộ của giặc Tàu nhưng tổ tiên chúng tacũng từng xả thân bảo vệ để giữ gìn non sông xã tắc. Đối trước một quốc gia đông dân số mạnh như Trung Quốc, nhưng nhiều lần bị thất bại trước tinh thần đấu tranh bảo vệ lãnh thổ của người dân Việt. Tư tưởng chủ đạo vượt qua mọi thế thống trị đó là tinh thần yêu nước và sức mạnh hòa hợp ý chí toàn dân. Vua hay chính quyền lãnh đạo cũng vì quyền lợi thiết thực của người dân để thi hành mọi lĩnh vực bao gồm đạo đức, chính trị, văn hóa, kinh tế, an ninh quốc phòng… Một xã hội tốt đẹp là đáp ứng nguyện vọng mưu cầu hạnh phúc của người dân. Chính vì quyền lợi chung cho dân tộc mà tạo được niềm tin quần chúngý chí toàn dân là sự tổng hợp sức mạnh lớn nhất để quyết định tồn vong của đất nước trước nạn ngoại xâm. Đức Phật dạy rõ trong kinh Tăng Chi về bảy pháp gồm bảy điều kiện để một quốc gia hưng thịnh. Trong pháp ấy, nhấn mạnh tinh thầnHòa hợptôn trọng dân chủ, dân quyền, xây dựng luật pháp nhân bảntôn trọng quyền sống, quyền bình đẳngtôn trọng các bậc hiền trí trong đời. (Xem Kinh Tăng Chi Bộ-Phẩm Vajji, HT. Thích Minh Châu dịch). Khi dân chúng ở Vajji thực hành bảy pháp để tổ chức sức mạnh một quốc giacho nên vua A Xà Thế không dám dùng âm mưu đánh chiếm mà phải chịu rút lui. Phật giáo Nguyên Thủy đã sớm có tư tưởng hộ quốc an dân theo tinh thần Phật dạy. Các kinh điển Đại thừa phát triển mà các thiền sư ứng dụng phong phú hơn, như Kinh Kim CangBát Nhãquan điểm: Tất cả pháp là Phật Pháp (Nhất thiết pháp giai thị Phật Pháp). Tinh thần từ bi vô ngã là thể nhập vào xã hội để bảo hộ đời sống hòa bình nhân loại, là tư tưởng chủ đạo dấn thân giúp đời.
Vua Đinh Tiên Hoàng (924-979), có công dẹp loạn 12 sứ quân, nội loạn này cũng có nguyên nhân từ việc giặc Tàu gieo rắc từ trước. Nhà vua chính thức mời thiền sư Khuông Việt nhậm chức Tăng Thốngcố vấn hành chính cho triều đình. Thiền sư cũng giúp Vua Lê Đại Hành trong công tác chính trị và ngoại giao. Điều mà các nhà lãnh đạo quốc gia ngày nay cần quan tâm, dùng đạo đức cảm hóa nhân dân, thương dân mới giữ vững đất nước. Lòng dân mến thuận thì mọi thế lực ngoại xâm không còn có chỗ dựa để thôn tín, đồng hóa hay chiếm đoạt đất nước.
Vua Lê Đại Hành (980-1005), vị vua thời tiền Lê, có công chống giặc Tống phương bắc, dẹp quân Chiêm Thành phương nam để cũng cố đất nước Đại Cồ Việt. Khi Vua hỏi thiền sư Đỗ Thuận (914-990) về vận nước, thiền sư đã trả lời như sau: “Vận nước như dây quấnTrời Nam ôm thái bìnhĐạo đứcngự cung điệnMuôn xứ hết đao binh” (1) (Quốc tộ như đằng lạc. Nam thiên lý thái bìnhVô Vi cư điện các. Xứ xứ hết đao binh). Bài: Vận Nước (Quốc Tộ), được xem như bản tuyên ngôn hòa bình của dân tộc Việt Nam. Vua được xem là thiên tử, người lãnh đạo muôn dân trăm họ, trong tổ chức pháp quyền phong kiến, Vua đứng trên cả thầy và cha mẹ, với tư tưởng “Quân-Sư-Phụ.” Toàn dân ví như mây quấn lại, hướng về Vua lãnh đạo, vua và dân cùng lý tưởng sống vì dân tộc thì quốc gia hùng mạnh, thanh bình.
Thời vua Lý Thái Tổ, tức Lý Công Uẩn, vị vua đầu tiên sáng lập triều đại nhà Lý. Vị Vua anh minh này được thiền sư Vạn Hạnh (938-1025) đào tạo ngay thuở bé và cùng triều thần lập ngôi vua. Thiền sư Vạn hạnh đã từng cố vấn cho vua Lê Đại Hành đánh Tống, thống nhiếp quân Chiêm Thành. Thiền sưnăng độnghọc rộng hiểu nhiều, làm việc đại sự giúp vua bình trị đất nước với lòng bi mẫn của hạnh Bồ TátThiền sư ra đi đã để lại cho hậu thế những lời dạy cao quý của bậc thấu đạt lẽ có không và thịnh suy ở đời: “Thân như bóng chớp chiều tà. Cỏ xuân tươi tốt thu qua rụng rời. Sá chi suy thịnh việc đờiThịnh suy như hạt sương rơi đầu cành.” (2) (Thân như điện ảnh hữu hoàn vô. Vạn mộc xuân vinh thu hựu khô. Nhậm vận thịnh suy vô bố úy. Thịnh suy như lộ thảo đầu phô). Các nhà sư xem thân như huyễn, dấn thân cõi đời như huyễn để cứu khổ ban vui.
Trần Thái Tông (1218-1277) là vị vua đầu tiên của thời đại nhà trần, văn võ song toàn, cũng là một thiền sư lỗi lạc, mang tinh thần nhập thế. Năm 1258, đích thân nhà vua đã đích thân lãnh đạo quân đội đánh bật quân Nguyên Mông ra khỏi đất nước. Ông vận dụng tư tưởng“Lấy tâm thiên hạ làm tâm của mình” (Dĩ chúng tâm vi kỷ tâm). Tư tưởng Thái Tông trong vai trò lãnh đạo quốc gia, phát huy đạo lý giải thoáttrong mọi hoàn cảnh, làm nền tảng cho hình thành phái thiền Trúc Lâm sau này. Thời đại Nhà Trần với các vị vua kế tiếp đều đem hết sức mình cứu nước, cứu dân, đó là niềm tự hào muôn đời cho thế hệngười Việt Nam.
Ngày nay, đất nước chúng ta đang bị quân Trung Quốc lấn chiếm biển đảo, chiếm dụng đất đai biên giớivà hình thức đồng hóa qua các hợp đồng lãnh thổ xây dựng khu dân cư trong lòng đất Việt. Đằng sau quan hệ kinh tế là nạn đe dọa về môi trường sinh thái, nguồn tài nguyên thực phẩm cũng bị nhiễm độc. Vô số món hàng giả, thực phẩm giả đã ồ ạt xâm chiếm thị trường Việt Nam, người dân đang chịu cảnh sống lo âu và bế tắc. Sự phân hóa rõ rệt trong mọi tầng lớp người dân, một dân tộc hiện tại không còn tự tin về chủ quyền dân tộc thì tương lai đất nước sẽ đi về đâu? Vậy bài học vì dân vì nước mà dấn thân bảo vệ là sức mạnh thiêng liêng vốn có ngàn đời của dân tộc Việt Nam, nếu bỏ dân sẽ mất nước. Ngay trong tiếng nói trung thực để đòi quyền sống người dân hôm nay là thông điệp định hướng cho hành động cứu nguy dân tộc. Đáng lý xem đó là sự nỗ lực đáng khích lệ thay vì đàn áp và ngược đãi.
Hãy hướng về truyền thống cao thượng của tổ tiên, của các bậc anh hùng ái quốc để sống có trách nhiệm với dân tộc. Hãy thương dân, hãy quý dân, hãy vì dân, hãy đồng cảm với nỗi khổ của dân, hãyđồng hành với dân. Không phân biệt tôn giáođịa vị, ai là người con dân Việt, người có lương tri và ân nghĩa hãy tự nhận thức trước thảm họa giặc Tàu trên đất Việt. Mọi người dân vô tội như đàn cá nhốt trong chảo lớn khi lò lửa nung nóng và cơn đau quằn quại sẽ diễn ra trong vài giây phút sau đó. Dân tộcchúng ta trước thảm họa xâm lược của Trung Quốc hôm nay cũng như thế.
Trong giáo lý Tứ đế, bốn chân lý chắc thực trên hai phương diện chân đế và tục đế thuyết minh cho đạo đức giải thoát trong hiện thực nhân sinh. Truy tìm nguyên nhân khổ đau để loại bỏ là phương pháp nhất quán cho lập trường Phật giáo trong xã hội hiện tại. Một nhà lãnh đạo, một chủ thuyết mù quáng mới chọn lựa con đường xâm lấn, cướp giựt để xây dựng hạnh phúc cho dân tộc, cho đất nước là điều không thể có được. Sự đàn áp, sự che đậy nỗi đau, nỗi khổ của dân là hành động đê hèn vô lương tâmtiếp tay nối giáo cho giặc, nhấn chìm tổ quốc trong lầm than và trong niềm tủi nhục là tội bán nước hại dân.
Người dân là bảo vật của đất nước, người dân cùng khổ đáng được bảo bọc và che chở trước mọichướng nạn cuộc đời. Tiếng kêu thương của dân là tiếng gọi của hồn thiêng sông núi nhắc nhở mọi người dân Việt có lương tâm nòi giống hãy vươn lên trước mọi cường quyền ngang trái để giữ gìn đất nước tổ tiên lâu đời gầy dựng và bảo vệ. Đất nước thực sự độc lập và tự do là chiếc nôi kỳ diệu nuôi lớn mọi thế hệ con cháu chúng ta hôm nay và muôn đời./.
Thích Đức Trí

Đời ta không có đảng
Sáng như vầng nhựt nguyệt
Xua đi cảnh tối tăm
Của đêm trường buốt giá
Như vầng ánh thái dương
Soi sáng mọi con đường
Tự do và dân chủ
Quyền tự quyết đa nguyên
Tự hào dân nước Việt
Dân tộc ta phát triễn
Một nếp sống văn minh
Cho tất cả mọi người
Tự do là bẫm sinh
Tiếng nói của loài người
Biết phân biệt phải trái
Chống tiếng nói bạo quyền
Dân chủ là mầm mống
Phát triễn theo thời đại
Con người và cuộc sống
Chống bất công độc quyền
Đa nguyên là lẻ phải
Của xã hội ngày nay
Là đóng góp trí tuệ
Chống tham nhũng độc tài

KN

Con mẹ nó!!!
Con mẹ nó. Cuộc đời ta giống chó
Chẳng chửi được ai, tự chửi mình chơi
Tay nắm gậy lò dò từng bước một
Mắt hom hem đếch nhìn rõ cuộc đời
Run rẩy giở lại từng trang sử cũ
Đọc từng câu chỉ tìm thấy chữ hùng
Rồi nhìn lại thân ta ngu bỏ mẹ
Cứ loanh quanh lẫn quẩn một chữ hèn
Ôi đất nước bốn ngàn năm vẫn vậy
Thịnh hay suy cũng ngần ấy non sông
Ta cơm gạo đời cho, nên hình vóc
Tại làm sao lại ngu não, đen lòng.
Con mẹ nó. Giặc ầm ào ngoài ngõ
Chẳng nói gì mà miệng ngậm tay xuôi
Mặc dân chúng chửi tanh bành té bẹ
Mở miệng ra là bá láp liên hồi
Đầu óc chó nên thân làm như khuyển mã
Vơ nắm tiền chợt hóa kiếp vong nô
Quần áo đẹp không làm nên đạo mạo
Với mọi người thì vênh váo mặt mo
Con mẹ nó. Tại sao ta quái thế
Vậy mang cái khuôn mặt con người
Chắc mụ bà thua bài cào nắn lộn
Nên hôm nay ta làm kẻ báo đời
Đất nước tanh banh ta ồn ào phát triển
Móc đất chọc trời là khai thác nhiên nhiên
Chung giống nòi ta đập cho phọt óc
Với kẻ thù ta ỏn ẻn tìm chơi
Bây giờ Tàu tràn vô xó bếp
Nắm gạo móng chim đã nhạt mùi thơm
Hoa quả Tàu bày trên bàn thờ tổ
Trên tivi Tàu đang la hét om xòm
Sách giáo khoa cờ Tàu bay phấp phới
Hàng quán sáng choang đầy ngập thức ăn Tàu
Con cháu ta, ta dạy quên nòi giống
Sử bốn ngàn năm thì cứ u ơ
Mác, Lê nin, Mao... thì thuộc lòng vanh vách.
Hàng Nga Tàu thì vét túi ra mua
Con mẹ nó. Tại sao ta vong bản
Dù cái mồm luôn nói tiếng Việt Nam
Máu trong người thì lại là máu Việt
Mà ta cứ chửi ta chẳng biết ngượng mồm
Con mẹ nó. Giặc vào nhà mà ta không dám đuổi
Cứ xun xoe sợ mất cái thân hèn
Mà không biết rằng ta gần xuống lỗ
Hay là hèn lâu quá đã nên quen
Lê Thường Dân

Sonntag, 6. Januar 2019

Tự do...

 Mà sự tự do là điều cốt yếu để dẫn dắt đến sự hành động cho tâm yên lặng để mang đến sự hòa bình vĩnh cửu cho hạnh phúc của cuộc đời. Gọi là Liberalismus "Chủ nghĩa tự do bẫm sinh" mà trong tiềm thức của con người ai cũng đều có. Để chống lại cái sự độc tài chủ nghĩa " Sozialismus", hay phong kiến trị "Feudalismus" mà các nhà nước thế lực độc tài của sự độc quyền, độc đảng tàn ác nắm giữ không cho sự tự do của con người được hình thành.

KN

"Thiền Quán sẽ đưa bạn đến sự tập trung vào sự suy nghĩ một điểm nhất định mà bạn mong muốn. Hành động, Hòa bình, yên lặng, Hạnh phúc... Tự do, mà chẳng ai có thể bắt bạn phải buông nó ra được"

Keine Fotobeschreibung verfügbar.




Huu Dang
ĐẠO PHẬT VÀ DÂN CHỦ
ĐẠO PHẬT VÀ DÂN CHỦ
Buddhism and Democracy
Đức Đạt Lai Lạt Ma
Việt dịch: Trần Quốc Việt
Buddhism and Democracy
Đạo Phật và dân chủ
Dalai Lama
Washington, D.C., April 1993
Dalai Lama
Washington, D.C., tháng Tư 1993
1. For thousands of years people have been led to believe that only an authoritarian organization employing rigid disciplinary methods could govern human society. However, because people have an innate desire for freedom, the forces of liberty and oppression have been in continuous conflict throughout history. Today, it is clear which is winning. The emergence of peoples' power movements, overthrowing dictatorships of left and right, has shown indisputably that the human race can neither tolerate nor function properly under tyranny.
Trong suốt hàng ngàn năm người ta đã lầm tưởng rằng chỉ có tổ chức chuyên chế xử dụng những biện pháp kỷ luật cứng rắn mới có thể trị vì được xã hội con người. Tuy nhiên, vì mong muốn tự nhiên của con người là được tự do, cho nên trong suốt chiều dài lịch sử lực lượng tự do và lực lượng trấn áp xung đột không ngừng lẫn nhau. Ngày nay rõ ràng là lực lượng nào đang thắng. Sự xuất hiện các phong trào quyền lực của nhân dân lật đổ các chế độ độc tài tả và hữu đã chứng minh hiển nhiên rằng nhân loại không thể nào chấp nhận chế độ độc đoán và cũng không thể nào hoạt động tốt được dưới chế độ ấy.
2. Although none of our Buddhist societies developed anything like democracy in their systems of government, I personally have great admiration for secular democracy. When Tibet was still free, we cultivated our natural isolation, mistakenly thinking that we could prolong our peace and security that way. Consequently, we paid little attention to the changes taking place in the world outside. We hardly noticed when India, one of our closest neighbours, having peacefully won her independence, became the largest democracy in the world. Later, we learned the hard way that in the international arena, as well as at home, freedom is something to be shared and enjoyed in the company of others, not kept to yourself.
Tuy trong các xã hội Phật giáo không có xã hội nào phát triển được điều gì tương tự như nền dân chủ trong hệ thống chính quyền của họ, nhưng bản thân tôi lại rất khâm phục nền dân chủ thế tục. Thời Tây Tạng còn tự do, chúng tôi coi trọng sự biệt lập tự nhiên của mình, tưởng lầm rằng chúng tôi có thể duy trì được sự thanh bình yên ổn như thế mãi. Do vậy, chúng tôi không màng gì đến những thay đổi diễn ra ở thế giới bên ngoài. Chúng tôi hầu như không nhận thức khi Ấn Độ, một trong những nước láng giềng gần gủi chúng tôi nhất, sau khi giành được độc lập một cách êm ả, đã trở thành một nước dân chủ lớn nhất trên thế giới. Về sau chúng tôi mới cay đắng nhận ra rằng trên trường quốc tế hay ở trong nước tự do là điều ta nên chia xẻ và tận hưởng cùng với người khác, chứ không giữ riêng cho mình.
3. Although the Tibetans outside Tibet have been reduced to the status of refugees, we have the freedom to exercise our rights. Our brothers and sisters in Tibet, despite being in their own country do not even have the right to life. Therefore, those of us in exile have had a responsibility to contemplate and plan for a future Tibet. Over the years, therefore, we have tried through various means to achieve a model of true democracy. The familiarity of all Tibetan exiles with the word 'democracy' shows this.
Tuy những người Tây Tạng bên ngoài Tây Tạng giờ chỉ còn là những thân phận tỵ nạn, nhưng chúng tôi vẫn có tự do thực thi các quyền của mình. Trong khi đó, dù được sống trên quê hương, các anh chị em chúng tôi ở Tây Tạng thậm chí không có cả đến quyền sống. Cho nên trong chúng tôi những ai sống lưu vong đều có trách nhiệm nghĩ đến và phác họa ra tương lai của Tây Tạng. Vì thế, trong suốt nhiều năm qua và bằng nhiều phương tiện khác nhau chúng tôi đã cố gắng đạt đến mẫu mực của nền dân chủ đích thực. Điều này được chứng minh qua sự am hiểu tường tận của tất cả người Tây Tạng lưu vong về từ "dân chủ".
4. I have long looked forward to the time when we could devise a political system, suited both to our traditions and to the demands of the modern world. A democracy that has nonviolence and peace at its roots. We have recently embarked on changes that will further democratize and strengthen our administration in exile. For many reasons, I have decided that I will not be the head of, or play any role in the government when Tibet becomes independent. The future head of the Tibetan Government must be someone popularly elected by the people. There are many advantages to such a step and it will enable us to become a true and complete democracy. I hope that these moves will allow the people of Tibet to have a clear say in determining the future of their country.
Từ lâu tôi đã mong đợi đến ngày chúng tôi có thể nghĩ ra hệ thống chính trị phù hợp với truyền thống của chúng tôi và với những đòi hỏi cấp bách của thế giới hiện đại. Một nền dân chủ có cội rễ là bất bạo động và bình an. Chúng tôi mới đây đã khởi sự những thay đổi nhằm sẽ dân chủ hoá hơn nữa để làm cho chính quyền lưu vong của mình thêm vững chắc. Vì nhiều lý do, tôi đã quyết định tôi sẽ không lãnh đạo hay đóng vai trò gì trong chính phủ khi Tây Tạng được độc lập. Nhà lãnh đạo tương lai của chính phủ Tây Tạng phải là người được đa số nhân dân bầu lên. Sự khởi đầu như thế sẽ mang đến nhiều điều lợi ích và nhờ bước đi ban đầu như thế chúng tôi sẽ có thể trở thành một nước dân chủ thật sự và hoàn toàn. Tôi hy vọng những bước ban đầu này sẽ cho phép nhân dân Tây Tạng có tiếng nói rõ ràng trong việc quyết định tương lai của nước mình.
5. Our democratization has reached out to Tibetans all over the world. I believe that future generations will consider these changes among the most important achievements of our experience in exile. Just as the introduction of Buddhism to Tibet cemented our nation, I am confident that the democratization of our society will add to the vitality of the Tibetan people and enable our decision-making institutions to reflect their heartfelt needs and aspirations.
Sự dân chủ hoá của chúng tôi đã mở rộng đến những người Tây Tạng trên khắp thế giới. Tôi tin những thế hệ tương lai sẽ coi những thay đổi này thuộc về những thành tựu quan trọng nhất trong đời lưu vong của chúng tôi. Hoàn toàn giống như sự du nhập đạo Phật vào Tây Tạng đã hun đúc nên quốc gia chúng tôi, tôi tự tin rằng sự dân chủ hoá xã hội sẽ tăng thêm sinh lực cho nhân dân Tây Tạng và giúp các thể chế ban ra những quyết định quan trọng có thể phản ánh được những nhu cầu và nguyện vọng thật sự của nhân dân.
6. The idea that people can live together freely as individuals, equal in principle and therefore responsible for each other, essentially agrees with the Buddhist disposition. As Buddhists, we Tibetans revere human life as the most precious gift and regard the Buddha's philosophy and teaching as a path to the highest kind of freedom. A goal to be attained by men and women alike.
Tư tưởng cho rằng con người có thể sống chung tự do với nhau như những cá nhân, bình đẳng về nguyên tắc và vì thế có trách nhiệm lẫn nhau, về cơ bản là hợp với Phật tánh. Là Phật tử, những người Tây Tạng chúng tôi tôn kính nhân sinh như quà tặng quý giá nhất và tôn trọng triết học và lời dạy của đức Phật như con đường đưa đến hình thái tự do cao quý nhất. Đây là mục tiêu mọi người dù nam hay nữ đều nên đạt đến.
7. The Buddha saw that life's very purpose is happiness. He also saw that while ignorance binds beings in endless frustration and suffering, wisdom is liberating. Modern democracy is based on the principle that all human beings are essentially equal, that each of us has an equal right to life, liberty, and happiness. Buddhism too recognises that human beings are entitled to dignity, that all members of the human family have an equal and inalienable right to liberty, not just in terms of political freedom, but also at the fundamental level of freedom from fear and want. Irrespective of whether we are rich or poor, educated or uneducated, belonging to one nation or another, to one religion or another, adhering to this ideology or that, each of us is just a human being like everyone else. Not only do we all desire happiness and seek to avoid suffering, but each of us has an equal right to pursue these goals.
Đức Phật thấy mục đích thật sự của cuộc đời là hạnh phúc. Người cũng thấy tuy vô minh trói buộc chúng sinh trong triền miên phiền nảo và khổ lụy, nhưng trí huệ Bát nhã soi sáng con đường giải thoát. Dân chủ hiện đại được dựa trên nguyên tắc rằng tất cả mọi người cơ bản đều bình đẳng, rằng mỗi người trong chúng ta đều bình đẳng về quyền sống, tự do, và hạnh phúc. Đạo Phật cũng thừa nhận mọi người ai ai cũng đều có nhân phẩm, và tất cả những thành viên trong gia đình nhân loại đều có quyền tự do bình đẳng và bất khả xâm phạm, không chỉ về tự do chính trị, mà còn ở mức độ tự do cơ bản là thoát khỏi cảnh đói nghèo và sợ hãi. Không phân biệt kẻ giàu người nghèo, kẻ có học hay người vô học, người nước này hay nước khác, người theo tôn giáo này hay tôn giáo khác, người trung thành với ý thức hệ này hay ý thức hệ khác, mỗi người trong chúng ta đều vẫn chỉ là một con người như bao con người khác. Không những tất cả chúng ta đều mong muốn hạnh phúc và tìm cách tránh đau khổ, mà mỗi người trong chúng ta còn có quyền bình đẳng để mưu cầu những mục tiêu này.


Huu Dang
8. The institution the Buddha established was the Sangha or monastic community, which functioned on largely democratic lines. Within this fraternity, individuals were equal, whatever their social class or caste origins. The only slight difference in status depended on seniority of ordination. Individual freedom, exemplified by liberation or enlightenment, was the primary focus of the entire community and was achieved by cultivating the mind in meditation. Nevertheless, day to day relations were conducted on the basis of generosity, consideration, and gentleness towards others. By pursuing the homeless life, monks detached themselves from the concerns of property. However, they did not live in total isolation. Their custom of begging for alms only served to strengthen their awareness of their dependence on other people. Within the community decisions were taken by vote and differences were settled by consensus. Thus, the Sangha served as a model for social equality, sharing of resources and democratic process.
Thể chế đức Phật sáng lập ra là Sangha hay tăng đoàn, hoạt động theo đường lối chủ yếu dân chủ. Bên trong giáo đoàn này, cho dù giai cấp xã hội hay đẳng cấp xuất thân nào chăng nữa, mọi cá nhân đều bình đẳng. Khác biệt rất nhỏ duy nhất về địa vị phụ thuộc vào tuổi thọ giới. Tự do cá nhân, thể hiện qua sự giải thoát hay giác ngộ, là trọng tâm chính của toàn thể cộng đồng và được đạt đến nhờ tu tâm qua thiền quán. Tuy nhiên, quan hệ hằng ngày với nhau diễn ra trên nền tảng của lòng quảng đại, sự tương kính, và hoà nhã. Khi theo đuổi cuộc đời xuất gia, chư tăng đã lánh xa mọi lo toan của cải. Song họ không sống hoàn toàn biệt lập. Tục lệ khất thực chỉ để cho họ ý thức sâu sắc hơn sự phụ thuộc của họ vào người khác. Trong cộng đồng này mọi quyết định đều thông qua bằng lá phiếu và mọi khác biệt đều được giải quyết qua sự đồng thuận. Như thế Sangha là mẫu mực về sự bình đẳng xã hội, cùng chia xẻ tài sản chung và quá trình dân chủ.
9. Buddhism is essentially a practical doctrine. In addressing the fundamental problem of human suffering, it does not insist on a single solution. Recognising that human beings differ widely in their needs, dispositions and abilities, it acknowledges that the paths to peace and happiness are many. As a spiritual community its cohesion has sprung from a unifying sense of brotherhood and sisterhood. Without any apparent centralized authority Buddhism has endured for more than two thousand five hundred years. It has flourished in a diversity of forms, while repeatedly renewing, through study and practice, its roots in the teachings of the Buddha. This kind of pluralistic approach, in which individuals themselves are responsible, is very much in accord with a democratic outlook.
Đạo Phật về cơ bản là giáo lý thực tế. Khi bắt đầu giải quyết vấn đề đau khổ của con người, đạo phật không khẳng định chỉ có một lời giải duy nhất. Do xác định con người vốn khác biệt nhau rất nhiều về nhu cầu, bản tánh và tài năng, nên đạo Phật thừa nhận có nhiều con đường đưa đến an lạc và hạnh phúc. Là cộng đồng tinh thần, sự gắn bó của cộng đồng bắt nguồn từ ý nghĩa hợp nhất của tình anh chị em. Đạo Phật đã trường tồn trong suốt hơn hai ngàn năm trăm năm tuy không có bất kỳ tổ chức lãnh đạo trung ương chính thức rõ ràng nào. Đạo Phật đã phát triển thành nhiều hình thức đa dạng, trong khi đó, nhờ tu tập, đạo đã không ngừng hiểu mới những lời giảng dạy căn bản của đức Phật. Muôn nẻo đường đưa đến đạo này, đều do chính các cá nhân chịu trách nhiệm, rất hợp với quan điểm dân chủ.
10. We all desire freedom, but what distinguishes human beings is their intelligence. As free human beings we can use our unique intelligence to try to understand ourselves and our world. The Buddha made it clear that his followers were not to take even what he said at face value, but were to examine and test it as a goldsmith tests the quality of gold. But if we are prevented from using our discrimination and creativity, we lose one of the basic characteristics of a human being. Therefore, the political, social and cultural freedom that democracy entails is of immense value and importance.
Chúng ta ai ai cũng muốn tự do, nhưng con người nổi bật là nhờ ở thông minh. Là người tự do chúng ta có thể dùng sự thông minh duy nhất này để cố gắng hiểu mình và hiểu đời. Đức Phật dạy rất rõ ràng ngay cả các Phật tử không nên tiếp nhận mà không suy nghĩ lời dạy của Người, mà phải suy xét và kiểm chứng những lời dạy ấy như người thợ kim hoàn thử chất lượng của vàng. Nhưng nếu chúng ta bị ngăn cấm không được dùng đến khả năng phân biệt và óc sáng tạo của mình, thì chúng ta đánh mất đi một trong những đặc trưng cơ bản của con người. Vì thế, tự do chính trị, xã hội và văn hoá mà nền dân chủ tạo ra có giá trị và tầm quan trọng vô cùng.
11. No system of government is perfect, but democracy is closest to our essential human nature. It is also the only stable foundation upon which a just and free global political structure can be built. So it is in all our interests that those of us who already enjoy democracy should actively support everybody's right to do so.
Không có hệ thống chính quyền nào hoàn thiện, nhưng dân chủ lại gần gủi nhất với bản chất cơ bản của con người. Dân chủ cũng là nền tảng trên đấy con người có thể dựng lên cấu trúc chính trị công bằng và tự do trên phạm vi toàn cầu. Cho nên vì quyền lợi của tất cả chúng ta những ai trong chúng ta đang hưởng dân chủ nên tích cực ủng hộ quyền được hưởng dân chủ như thế của tất cả mọi người.
12. Although communism espoused many noble ideals, including altruism, the attempt by its governing elites to dictate their views proved disastrous. These governments went to tremendous lengths to control their societies and to induce their citizens to work for the common good. Rigid organisation may have been necessary at first to overcome previously oppressive regimes. Once that goal was fulfilled, however, such rigidity had very little to contribute to building a truly cooperative society. Communism failed utterly because it relied on force to promote its beliefs. Ultimately, human nature was unable to sustain the suffering it produced.
Mặc dù chủ nghĩa cộng sản theo đuổi nhiều lý tưởng cao quý, trong đó có sự xả thân quên mình, nhưng nỗ lực của tầng lớp cầm quyền cao nhất để áp đặt quan điểm của họ đã gây ra bao thảm khốc. Những chính quyền này đã tìm đủ mọi cách nhằm kiểm soát xã hội và xúi dục nhân dân của họ làm việc vì lợi ích chung. Ban đầu tổ chức theo đường lối cứng rắn có thể cần thiết để đánh bại được các chế độ áp bức cũ. Tuy nhiên một khi mục tiêu ấy đã đạt được, sự cứng rắn như thế lại đóng góp rất ít vào công cuộc xây dựng xã hội thật sự hợp tác. Chủ nghĩa cộng sản đã thất bại hoàn toàn vì nó dựa vào vũ lực để cổ vũ cho niềm tin của mình. Cuối cùng, bản chất con người không thể nào chịu đựng mãi đau khổ do chủ nghĩa này gây ra.
13. Brute force, no matter how strongly applied, can never subdue the basic human desire for freedom. The hundreds of thousands of people who marched in the cities of Eastern Europe proved this. They simply expressed the human need for freedom and democracy. Their demands had nothing to do with some new ideology; they were simply expressing their heartfelt desire for freedom. It is not enough, as communist systems have assumed, merely to provide people with food, shelter and clothing. Our deeper nature requires that we breathe the precious air of liberty.
Vũ lực tàn bạo, dù có được áp dụng mạnh mẽ đến đâu chăng nữa, vẫn không bao giờ có thể dập tắt nổi niềm mơ ước tự do căn bản ở con người. Hàng trăm ngàn người xuống đường ở các thành phố Đông Âu đã minh chứng điều này. Họ chỉ thể hiện nhu cầu tự do và dân chủ của con người. Những đòi hỏi của họ chẳng có liên quan gì đến ý thức hệ mới nào; họ chỉ muốn bày tỏ niềm ao ước tự do chân thành của mình. Không như các chế độ cộng sản tưởng rằng ngưòi ta chỉ cần có cơm ăn, áo mặc, và nơi ở, là đủ. Bản chất sâu xa hơn trong con người còn đòi hỏi chúng ta phải thở được khí trời tự do quý giá.
14. The peaceful revolutions in the former Soviet Union and Eastern Europe have taught us many great lessons. One is the value of truth. People do not like to be bullied, cheated or lied to by either an individual or a system. Such acts are contrary to the essential human spirit. Therefore, those who practice deception and use force may achieve considerable short-term success, but eventually they will be overthrown.
Các cuộc cách mạng ôn hoà ở Liên Xô và Đông Âu cũ đã cho chúng ta nhiều bài học lớn. Một bài học về giá trị của sự thật. Người ta không ai thích bị bắt nạt, bị lường gạt hay bị lừa dối dù bởi cá nhân hay chế độ. Những hành động như thế đi ngược lại tinh thần cơ bản của con người. Vì vậy, những ai thực hành sự gian dối và dùng đến vũ lực có thể đạt được thành công đáng kể ngắn hạn, nhưng rồi cuối cùng họ nhất định sẽ bị lật đổ.
15. Truth is the best guarantor and the real foundation of freedom and democracy. It does not matter whether you are weak or strong or whether your cause has many or few adherents, truth will still prevail. Recently, many successful freedom movements have been based on the true expression of people's most basic feelings. This is a valuable reminder that truth itself is still seriously lacking in much of our political life. Especially in the conduct of international relations we pay very little respect to truth. Inevitably, weaker nations are manipulated and oppressed by stronger ones, just as the weaker sections of most societies suffer at the hands of the more affluent and powerful. In the past, the simple expression of truth has usually been dismissed as unrealistic, but these last few years have proved that it is an immense force in the human mind, and, as a result, in the shaping of history.
Sự thật là người bảo đảm tốt nhất và là nền tảng thật sự của tự do và dân chủ. Không quan trọng là ta yếu hay ta mạnh hay sự nghiệp ta đeo đuổi có ít hay nhiều người theo, sự thật vẫn luôn luôn thắng. Mới đây, nhiều phong trào tự do thành công đều dựa trên sự bày tỏ chân thật những tâm tư căn bản nhất của con người. Đây là một sự nhắc nhở quý giá rằng chính sự thật vẫn hiện đang thiếu trầm trọng trong đa phần cuộc sống chính trị của chúng ta. Nhất là trong sự hành xử trong các quan hệ quốc tế chúng ta lại càng rất ít tôn trọng sự thật. Tất yếu, các nước yếu hơn bị các nước mạnh hơn nhào nặn và lấn áp, tựa như những thành phần yếu thế trong đa số các xã hội chịu đau khổ dưới tay của thành phần giàu có hơn và quyền thế hơn. Trong quá khứ, sự bày tỏ sự thật đơn thuần thường bị bỏ qua vì xem là không thực tế, nhưng những năm vừa qua này đã chứng minh sự thật là một sức mạnh vô cùng lớn trong tâm hồn con người và, từ đấy, tạo ra sức mạnh vô cùng lớn quyết định dòng chảy của lịch sử.

Tự Do không phải là phương tiện để đạt mục tiêu chính trị cao hơn; Mà Tự Do chính là mục tiêu chính trị CAO NHẤT. (Liberty is not a means to a higher political end. It is itself the highest political end. -Lord Acton, Lecture, February 26, 1877)

Tự do...

Anh đi theo cánh hạc bay
Ngồi bên khung cửa em cầu em mong
Anh đi theo bóng chiều tà
Em ngồi em đợi theo chiều nắng lên
Anh về nương ánh bình minh
Mang nguồn sống mới cho đời thêm vui
Em là ngọn sóng triều dâng
Hãy theo cơn gió xây đời tự do...
Anh em cùng giống tiên rồng
Cùng chung tiếng nói là nòi giống ta
Độc tài độc trị nước nhà
Phá tan nòi giống con người hôm nay
Nước nhà độc lập bao nay
Trong tay sắt máu bàn tay bạo quyền
Thẳng tay đàn áp dân ta
Bao che tiếng nói cho bầy Bắc phương
Hòa bình là ở chúng ta
Tự do tiếng nói nước nhà chờ mong
Tự do dân chủ ta xây
Đa nguyên xã hội anh em ta cần...

KN



Freitag, 4. Januar 2019

 Việt Nam
" Dân tài tử thì xây dựng con tàu "Arche Noah" hoang tưởng. Còn dân chính gốc thì xây dựng còn tàu "Titanic "

Giống như chế độ độc tài cộng sản toàn trị xây dựng một thiên đường xã hội chủ nghĩa đầy hoang tưởng của sự bạo hành. Cũng giống như con tàu Titanic đã bị đắm chìm, của một sự thật đầy hoang tưởng của một thiên đường huyền thoại đầy sự bóc lột quyền của con người. Của một chế độ phong kiến độc tài toàn trị.

Wie die totalitäre kommunistische Diktatur baut ein paranoides sozialistisches Paradies der Gewalt auf. So wie die Titanic versenkt wurde, eine paranoide Wahrheit eines legendären Paradieses, das voll von Menschenrechtsverletzungen ist. Von einem totalitären Feudalregime.

Khi nhà nước độc tài Việt Nam lập lờ với chữ " Chủ nghĩa xã hội " không giãi thích cho người công dân nghĩa là gì?
Thì người công dân không có một cái quyền lợi của sự tự do ngôn luận, dân chủ, đa phương, quyền lợi của con người được sống trong một xã hội gì cả. Mà chỉ biết nhắm mắt đi theo của sự bạo hành.
Một xã hội là của tất cả mọi công dân được quyền bình đẳng, của sự Tự do tôn giáo, ngôn luận, Dân chủ của người công dân sống chung trong một đất nước. Được thể hiện qua sự đa phương xã hội, tiếng nói phản biện của công dân qua sự khác biệt chánh kiến. Đó mới đúng là một " Chủ nghĩa xã hội đa đảng phái " của một Quốc gia độc lập, tự chủ của người công dân.
Chứ không phải của một chính đảng độc quyền tự quyết định vận mạng người công dân. Trong một sự tập trung tất cả quyền lực của mọi hoạt đông xã hội Quốc gia vào một tay đôc đảng, đó là hình thức của sự độc tài toàn trị kiễm soát tất cả và ngăn chặn tất cả mọi quyền lợi làm người của công dân.
KN
Wenn der autoritäre Staat Vietnam mit dem Wort "Sozialismus" ignoriert wird, was bedeutet das für die Bürger?
Die Bürger haben kein Recht auf Meinungsfreiheit, Demokratie, Multilateralismus, Menschenrechte überhaupt in einer Gesellschaft zu leben. Es schließt nur die Augen der Gewalt.
Eine Gesellschaft ist ein gleiches Recht aller Bürger, der Religionsfreiheit, der Rede, der Demokratie der in einem Land lebenden Bürger. Vertreten durch den sozialen Multilateralismus, die Stimmen der Bürger über die Differenz der rechten Sicht. Es ist ein "Mehrparteien-Sozialismus" eines unabhängigen, autonomen Staates des Bürgers.
Es ist keine einzelne politische Partei, die über das Schicksal eines Bürgers entscheidet. In einer Zentralisierung aller Macht aller nationalen sozialen Aktivitäten zu einer einzigen Partei ist es eine Form totalitärer Kontrolle, die alle Menschenrechte der Bürger kontrolliert und unterdrückt
Bild könnte enthalten: Ozean, Himmel und Text

Những quyền tự do của một dân tộc đã chẳng bao giờ, và cũng sẽ chẳng bao giờ được an toàn vững chãi khi những hành xử của quan chức nhà nước được phép giữ kín bí mật.
(The liberties of a people never were, nor ever will be, secure, when the transactions of their rulers may be concealed from them.)
Patrick Henry (May 29, 1736- June-06, 1799) Một trong những nhà dân chủ tiên phong thời lập quốc Mỹ.

Con đường sát nhập Việt Nam vào Trung Quốc bằng hình thức mềm dẻo. Đã được tính toán kỹ càng giữa lãnh đạo hai đảng cộng sản "Việt Nam - Trung Quốc". Trước hết được lưu hành tiền Nhân dân tệ người dân tiêu xài quen dần, sau đó thống nhất đồng tiền chung. Tiền đồng Việt Nam đã không còn giá trị trong việc lưu hành và xữ dụng. Một âm mưu hán hóa đang thành hình.
Trung Quốc đòi sử dụng trực tiếp tiền Nhân dân Tệ trên lãnh thổ Việt Nam
Trung Cộng muốn CSVN thay thế 'Hồ tệ' bằng 'Mao tệ'?
CTV Danlambao - Truyền thông nhà nước cho hay, Hiệp hội doanh nghiệp Trung quốc tại Việt Nam và Ngân hàng Công thương Trung Quốc (ICBC) vừa gửi kiến nghị Ngân hàng Nhà nước Việt Nam đòi được 'thanh toán Nhân dân tệ trực tiếp tại Việt Nam'.
Kiến nghị trên được ghi trong báo cáo do Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam gửi đến thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng. Theo đó, phía Trung Quốc viện lý lẽ rằng việc giao dịch và thanh toán bằng Nhân dân tệ trực tiếp tại Việt Nam xuất phát từ nhu cầu ''khá lớn và tăng lên rõ rệt theo đà phát triển không ngừng của thương mại Việt - Trung''
“Cuối năm 2013, ước tính kim ngạch thanh toán bằng Nhân dân tệ đã đạt khoảng 15 tỷ USD. Tuy nhiên, đa số giao dịch thanh toán biên mậu bằng Nhân dân tệ nói trên được thực hiện ở Việt Nam thông qua con đường không chính ngạch”, Hiệp hội doanh nghiệp Trung quốc tại Việt Nam và Ngân hàng Công thương Trung Quốc lập luận.
Theo quy định hiện hành, Việt Nam đồng vẫn đang là đồng tiền duy nhất được phép lưu hành và thanh toán trên lãnh thổ Việt Nam.
'Vi phạm chủ quyền'
Cho đến thời điểm này, giới hữu trách Việt Nam chưa đưa ra bất cứ phản hồi nào từ hai cơ quan Trung Quốc về lời đề nghị này.
Nhà báo Đào Tuấn thẳng thắn viết trên báo Lao Động: 'Cần một cái lắc đầu dứt khoát' trước kiến nghị thanh toán trực tiếp bằng Nhân dân Tệ trên lãnh thổ Việt Nam.
“Đề nghị giao dịch chính thức bằng NDT phải được hồi đáp ngay bằng cái lắc đầu dứt khoát nếu chúng ta còn tôn trọng đồng tiền Việt Nam, một sự tôn trọng cần thiết như coi trọng độc lập quốc gia”, nhà báo Đào Tuấn viết.
Trả lời phỏng vấn báo Một Thế Giới, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh khẳng định lời đề nghị thanh toán trực tiếp bằng Nhân dân Tệ của phía Trung Quốc là 'vi phạm chủ quyền của Việt Nam'
Trước lý lẽ của phía Trung Cộng nói rằng trong năm 2013, giao dịch bằng Nhân dân Tệ tại vùng biên giới Việt – Trung đã lên đến 15 tỷ đô-la bằng con đường 'không chính ngạch', tiến sỹ Lê Đăng Doanh đặt ra câu hỏi:
"NHNN và các tỉnh biên giới cần phải có một câu trả lời rõ ràng là tại sao lại có thể có giao dịch lên đến 15 tỷ USD bằng đồng Nhân dân tệ ở biên giới được? Ai sẽ phải chịu trách nhiệm về việc này?"
“Phải có những điều kiện kiểm soát rất rõ ràng chứ không thể nào dùng đồng Nhân dân tệ lưu hành ở Việt Nam như một đồng tiền thứ hai, không một nước nào có thể cho phép như vậy. Đây chính vấn đề vi phạm chủ quyền lãnh thổ và chẳng khác gì việc cho phép đồng Nhân dân tệ thao túng đồng tiền của Việt Nam”
HD 981 trên cạn
Trên các mạng xã hội, kiến nghị 'thanh toán Nhân dân tệ trực tiếp tại Việt Nam' đã nhanh chóng nhận phải những chỉ trích dữ dội. Nhiều ý kiến cho rằng đây chính là thủ đoạn của Trung Cộng trong việc bành trước và thâu tóm kinh tế Việt Nam.
Nếu cho phép lưu hành tiền Nhân dân Tệ, Việt Nam sẽ nhanh chóng trở thành con nợ của Trung Cộng, dẫn đến sự lệ thuộc về kinh tế lẫn chính trị.
Có ý kiến so sánh, lời đề nghị của phía Trung Cộng nguy hiểm không khác gì một giàn khoan HD 981 nằm ngay trên cạn.
Liệu nhà cầm quyền CSVN sẽ phải trả lời ra sao trước lời đề nghị thay thế 'Hồ tệ' bằng 'Mao tệ' của Trung Cộng?
Rõ ràng, sau chuyến thăm của Du Chính Thanh cùng với việc cài cắm 'viện Khổng Tử' tại Việt Nam, phía Trung Cộng ngày càng tung ra những ngón đòn hiểm độc hơn trong âm mưu thâu tóm chính trị và bành trướng lãnh thổ của Việt Nam.
Do đó, 'thoát Trung' không thể có được thành quả chỉ bằng những lời kêu gọi suông. Muốn thành công, trước hết phải có những hành động dứt khoát để 'thoát cộng'.
CTV Danlambao

Gởi em... anh... Gởi em cơn nắng mùa Đông Ra ngoài nắng ấm thảnh thơi cỏi lòng Gởi em cơn gió phương xa Làm cơn gió thổi xóa tan muộn phiền Gởi em chim hót trên cành Mang mùa xuân tới đắm say tình người Gởi em từng giọt nắng chiều Mong ngày đoàn tụ đoàn viên một nhà Gởi em từng hạt mưa rơi Ngó dòng nước chảy chung tay một nhà Gởi em một sớm ban mai Thuyền anh cập bến chung tay đón mừng Gởi em giọng hát câu hò Như tình ta đấy câu hò Tự do... Gởi em đất nước Việt Nam Thiên đường hoang tưởng đắm chìm Việt Nam

KN

Mittwoch, 2. Januar 2019

Đường trần cất bước...



Hãy phân tích từ diễn biến hòa bình là như thế nào?
Diễn biến hòa bình là công dân đòi quyền Tự do ngôn luận, Dân chủ của con người được sống và thực hiện một xã hội đa đảng phái. Cạnh tranh trên môi trường lành mạnh, mà tất cả người công dân sống trong một Quốc gia được quyền đòi hỏi quyền bình đẳng trên tất cả mọi lảnh vực.
Trong tâm tôi và cái nhìn của tôi, chỉ có dân tộc Việt Nam chứ không có một bóng hình của ông độc tài nào ngự trong tâm tôi. Tôi lên tiếng cho một Việt Nam được tự do dân chủ đa nguyên... chứ không phải cho ông độc tài này hay cho ông độc tài kia.
KN

Đường trần cất bước...
Con đang lạc bước đường trần
Thấy đời trái ngược lẻ nào ngồi yên
An nhiên tự tại sống còn
Lẻ nào không thấy dòng đời ngược xuôi
Con đây là Phật trong tâm
Nghe lời dạy bảo phá đời trầm luân
Niết bàn chẳng ở đâu xa
Ngay trong hiện tại phá tung xích xiềng...
Đường trần ngay ở tâm ta
Tâm ta nhận thức những điều phải sai
Điều hay ta giữ ta mang
Ta lên tiếng nói những điều phải chăng
Điều xấu ta bỏ ta quăng
Là điều độc đảng độc tài quang vinh
Giết người đàn áp dân ta
Nước nhà độc lập dân tình oán than...
KN